مِهر و ماه

روانشناسی _ اجتماعی

مِهر و ماه

روانشناسی _ اجتماعی

احساسات،اسلحه قتل های ناموسی

                                     

                              به مناسبت هشت مارس

                     احساسات، اسلحه قتل های ناموسی

            

ایران کشوری است که با توجه به شرایط اقلیمی،جغرافیایی والبته قومی وقبیله ایی،مردمانی را دردامان خود پرورش داده که از حیث روانی احساسات عمیقی در روند زندگیشان جاریست.این مهم را می توان درادبیات کهن این سرزمین نیزمشاهد کرد.احساس؛حسی که درفرد انگیخته وهرآن، دربروزدادنش اقدام می ورزد.احساس حرکتی است که به تخلیه کردن بار روانی فرد اهتمام دارد.حسی سرشارازعشق،نفرت،گریه،شادی......غیره.باید توجه داشت که این بارروانی درمردم مشرق زمین به دفعات بیشتر وپررنگ ترازدیگرجوامع به چشم می آید؛ مردمی کل گراتر، که یک چیز را مورد توجه خود قرارمیدهند و فقط آن را معیار ارزش گذاری می دانند وکمتروقت اندیشیدن در آنها موج می زند.این مردمان نسبت به ضروریات زندگی، احساساتشان هرلحظه درجدل به سرمی برد.دراینجا لازم می دانم تعریفی اززن درجامعه مذکورداشته باشم.زن، انسانی ناتوان و ضعیف دراین مدل جامعه است که تقریبان فاقد اراده، فکروازسویی ناپختگی دروجودش نشان داده می شود.طوری که ازتصمیم گیریهای کلان نسبت به جوامع دیگردورمانده  ،زن درجامعه ایرانی ومهم ترازآن دررسانه گروهی موجودیست که با بالا پوش وچادرمشکی درسینمای خانگی ظاهر می شود و درباره حجب ،حیاء وعفت سخنرانی می کند،همچنین زنان و دختران دیگرنیزخطاب قرار می گیرند که باید عفیف بودنشان را حفظ کنند.برنامه های مختلف دربحث حجاب و عفاف ساخته واز شبکه های مختلف پخش وبه کرات برآن تاکید می ورزند. نکته قابل توجه آنکه این مسئله شباهت نزدیکی با افکاربرخی از زنان کشورهای افرقایی همچون سودان،مصرونقاط کرد نشین که برای عفت و موجودیت زن او را در کودکی ختنه می کنند تا تمایلی جنسی درآینده نداشته باشند دارد. مسئله ختنه کردن، زن را تنها متعلق به مرد می داند که حق لذت بردن از زن برای اوست ودراین بین برخی دختران خردسال به دلیل عدم بهداشت محیط وناشیانه بودن افراد در انجام دادن آن بعدازختنه شدن جان خود را ازدست می دهند.احساسات درجامعه ایی چون ایران برای زن اینگونه تعریف شده است تبعیت کردن ازمرد، پدر،برادروشوهر. نظام پاتریمونیالیستی که حکایت از نظام مرد سالاری و پدر سالاری و دریک تعریف جامع تردیوان سالاری دارد،درجامعه ایرانی پررنگ خود را حفظ وحراست کرده است.خشونت یکی ازعوامل قابل توجه درجامعه موردنظرمی باشد.عمرتوجه به خشونت درخانواده ها حتی درکشورهای توسعه یافته بیشترازسه دهه نمی گذرد.حال نظارت اجتماعی درباره این معضل  که حتی خانه را ازیک محیط امن خارج وآن را به بیرون می کشاند قابل بررسی ست.بورس کوئن درکتاب درآمدی برجامعه شناسی دربحث نظارت اجتماعی رسمی وغیررسمی، مکانیسم های غیررسمی ، نظارت اجتماعی را طرد کردن، شایعه پردازی، تمسخر،مضحکه کردن عنوان نموده است.یک نگاه دیگردرمورداحساسات را می توان درقتل های ناموسی دنبال کرد.مطالب هول ناک درباره قتل های ناموسی که خانوم پروین بختیار زاده گردآوی نموده قابل توجه می باشد.

خانم پروین بختیارزاده در کتاب قتل های ناموسی که به نقاط مختلف ایران سفر کرده در پیشگفتار کتابش می نویسد، صاحب نظران علوم اجتماعی چهار مولفه را برای آنکه موضوعی به یک مسئله اجتماعی تبدیل شود مطرح می کنند:اول آنکه زمانی می توانیم ازاصطلاح مسئله اجتماعی استفاده کنیم که نشان دهیم چیزی اشتباه است وناهنجاری ومشکلی را به وجود آورده است. دوم آنکه آن مسئله شایع وگسترده باشد یعنی به افراد بسیار قابل توجهی آسیب بزند وصرفا مشکل افرادی معدود نباشد.سوم آنکه آن مسئله اجتماعی از نوع مسائلی است که می توان آن را تغییر داد وچهارم آنکه افراد زیادی به فکر اقدام برای تغییر آن هستند وراه حل هایی دراین رابطه ارائه می دهند.اما شیوع وگستردگی فاجعه خاموش قتل های ناموسی نه تنها از طریق فعالان حقوق زنان ونیز روزنامه نگاران به کرات تذکر داده شده ، بلکه ازطرف برخی مسئولان قضایی وانتظامی نیز بدان اذعان شده است این آسیب اجتماعی باید تغییر کند زیرا یک جنایت عریان وضد انسانی است.قتل هیچ فردی بر اساس حدس وگمان وسوء ظن درهیچ جامعه وهیچ فرهنگ وهیچ کتاب قانونی پذیرفته نیست،مگر نادرجوامعی که دچارواپسماندگی فرهنگی شده اند. باتوجه به مطالب ذکر شده باید اذعان داشت که احساسات قوی و دورازفکرواندیشه در جامعه هایی چون ایران می رود که قربانیان زیادی داشته باشد.